দেও লাংখুই ড০ ৰীতা চৌধুৰীৰ দ্বাৰা লিখা এখন ঐতিহাসিক গ্ৰন্থ। দেও লাংখু ৰ অৰ্থ হৈছে তিব্বতী ভাষাত “তৰোৱাল”। ইয়াত জংঘল বলহুৰ হাতত দেও লাংখুইৰ কথা উল্লেখ আছে।
মোৰ প্ৰিয় গ্ৰন্থ ৰচনা দেওলাংখুই
প্ৰবন্ধটোত বিশেষকৈ তিৱা সমাজৰ সামাজিক-সংস্কৃতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। এই কামটো প্ৰথমতে ২০০৫ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰীত জ্যোতি প্ৰকাশনৰ দ্বাৰা প্ৰকাশিত হৈছিল। ২০০৮ চনত উপন্যাসখনে সাহিত্য অকাডেমি বঁটা লাভ কৰে।
কাহিনীৰ সাৰাংশ
আবি কাংসাৰীক কাহিনীটোৰ মুখ্য চৰিত্ৰ হিচাপে চিনাক্ত কৰিব লাগিব। আবি কংসাৰীৰ প্ৰদত্ত নাম আছিল চন্দ্ৰপ্ৰভা। মিছা সন্দেহত, চন্দ্ৰপ্ৰভা আৰু গোৱৰ্জা সাধুকুমাৰক তেওঁৰ স্বামী প্ৰতাপ সিঙে নিৰ্বাসিত কৰিছিল। গোভা সমাজৰ নিয়ম অনুসৰি, চন্দ্ৰপ্ৰভা ইয়াৰ সৈতে একত্ৰিত হয় আৰু আবি কাংসাৰী নাম লয়।
আবি কাংসাৰী এজন নিৰ্বাসিত ব্যক্তি আছিল যাৰ গোভা ৰাজ্যত এটা পুত্ৰ আছিল। শিশুটোৰ নাম আৰিমাট্টা বা মৃগানকা। খালা ৰাজ্যৰ ৰাণী গংগাৱতীয়ে আঘাত প্ৰাপ্ত কৰিছিল। সামাজিক সংযমৰ বাবে, তেওঁলোকে বিয়া কৰিবলৈ অক্ষম হৈছিল। ইয়াৰ ফলত আৰিমাট্টা ক্ষুব্ধ হৈছিল, যিয়ে কমতাপুৰ ৰাজ্য দখল কৰি তাত বাস কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল।
কমতাপুৰৰ মন্ত্ৰী নীলাকান্তৰ জীয়ৰী ,জি ৰত্নাৱলী তেওঁৰ পত্নী আছিল। তেওঁলোকৰ দুই সন্তান আছিল ৰত্নসিংহ আৰু লাখেইত্ৰা। আনহাতে, আৰিমাট্টাই ৰত্নাৱলীৰ প্ৰাক্তন প্ৰেমিক ফেনগুয়া কুঁৱৰৰ চক্ৰান্তৰাত প্ৰতাপসিংহৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে। ফেংউয়া কুৱেৰে ৰত্নাৱলীক হত্যা কৰে আৰু ফলস্বৰূপে লাখাইত্ৰাৰ সৈতে পলাই যায়।
আৰিমাট্টা আৰু প্ৰতাপসিঙৰ মাজত সংঘৰ্ষৰ সময়ত, প্ৰতাপসিংও আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈছিল। আনহাতে, প্ৰতাপসিংহই আৰিমাট্টাক তেওঁৰ পুত্ৰ হিচাপে চিনাক্ত কৰিছিল। কেইদিনমান পিছত প্ৰতাপ সিঙৰ মৃত্যু হয়, আৰু মৃত্যুৰ আগতে সমগ্ৰ ৰাজ্যখন আৰিমাট্টাক দিয়া হয়। অৱশ্যে, কামতাপুৰৰ অভিজ্ঞতাই তেওঁক আৰ্য প্ৰণালী গ্ৰহণ কৰিবলৈ আৰু এটা মঠত সন্ন্যাসী হিচাপে সৰল জীৱন যাপন কৰিবলৈ প্ৰেৰিত কৰিছিল।
গংগাৱতীৰ আৰিমাট্টাৰ ফালে, জাংগল বলহু বা মৃগানকা নামৰ এজন পুত্ৰৰ জন্ম হৈছিল। জোপোহাটোৱে ৰাজ্যখন অতিক্ৰম কৰিছিল আৰু তেওঁৰ দেউতাকৰ চহৰত আক্ৰমণ কৰিছিল, যাৰ ফলত আৰিমত তেওঁ নিহত হৈছিল।
কছাৰীৰ ৰথৰ ৰজাৰ ভুক্তভোগী হোৱাৰ পিছত নিজৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ জাংগলে তেওঁৰ দেও লাংখুই আৰু চেক্ৰিফিছ ত্যাগ কৰিব লগা হৈছিল। জংঘলে তেওঁৰ সন্তান বুবাওক সাধু কুমাৰ আৰু আবি কাংসাৰীৰ যত্নত এৰি দিছিল যেতিয়া তেওঁৰ মৃত্যুৰ সময় হৈছিল।